Uniwersytet Medyczny w Lublinie

Diagnostyka parazytologiczna, poszukiwanie genetycznych biomarkerów chorób cywilizacyjnych i nowych leków o działaniu przeciwpasożytniczym.

Skład Zespołu

Prof. dr hab. Anna Bogucka-Kocka

Prof. dr hab. n. med. Marcin Feldo

Prof. dr hab. Monika Wujec

Dr Przemysław Kołodziej

Dr Daniel Zalewski

Dr Marta Ziaja – Sołtys

Mgr Joanna Łuszczak

Opis prowadzonych badań

Badania zespołu skupiają się wokół zagadnień związanych z transkryptomiką, proteomiką, diagnostyką parazytologiczną oraz badaniami mechanizmów działania leków i poszukiwaniem nowych związków będących kandydatami na nowe leki przeciwpasożytnicze.

 

W ostatnich latach zajmujemy się poszukiwaniem genetycznych biomarkerów chorób pasożytniczych oraz chorób cywilizacyjnych m.in. chorób związanych z patologią śródbłonka naczyń krwionośnych u pacjentów chorych na przewlekłą niewydolność żylną, tętniaki i miażdżycę, raka piersi oraz toksoplazmozę. Efektem badań są 3 patenty i liczne publikacje. Zajmujemy się również badaniami nad analizą zmian ekspresji genów w modelach In vitro i In vivo po ekspozycji na leki i inne związki, które mają na celu poznanie ich molekularnych mechanizmów działania.

 

Kolejne kierunki badawcze to diagnostyka chorób pasożytniczych i poszukiwanie związków pochodzenia roślinnego, grzybowego, oraz uzyskanych drogą syntezy chemicznej o aktywności przeciwpasożytniczej. Badania te realizujemy w oparciu o autorski model opisany w: Patent. Polska, nr 232918. Sposób hodowli nicieni z rodzaju Rhabditis sp. i oznaczania aktywności nicieniobójczych substancji. (U.M. w Lublinie, Twórcy: Anna Bogucka-Kocka, Przemysław Kołodziej). Do chwili obecnej wyniki badań z wykorzystaniem w/w modelu pozwoliły na uzyskanie 12 patentów. Opisaliśmy nowe, związki tj. klastery boru, pochodne triazolu, pochodne rodaniny, niskocząsteczkowe frakcje metabolitów wtórnych z grzyba Cerrena unicolor o znaczącej aktywności nicieniobójczej wobec modelowych nicieni z rodzaju Rhabditis sp. oraz patogennych nicieni pasożytujących u kóz i koni. W przeprowadzonych badaniach wykazaliśmy, że aktywność nicieniobójcza związków jest wyraźnie wyższa od aktywności stosowanych komercyjnych leków.

 

Jesteśmy pomysłodawcami i współtwórcami innowacyjnej metody Eye Movement Modeling Examples (EMMEs). Nasza praca miała na celu analizę możliwości wykorzystania narzędzi eye trackingowych do szkolenia i weryfikacji umiejętności osób zajmujących się medycyną laboratoryjną na przykładzie diagnostyki parazytologicznej.

 

W obszarze diagnostyki parazytologicznej opisaliśmy pierwszy na świecie udokumentowany wykonanymi przez nas badaniami przypadek zapalenia kaletki łokciowej wywołany przez Dirofilaria repens, oraz zdiagnozowaliśmy drugi na świecie przypadek schistosomozy wywołanej zarażeniem dwoma gatunkami przywr żylnych: Schistosoma intercalatum i S. mansoni opisany przez nas w The Lancet Infectious Diseases.

Słowa kluczowe

analiza genomu, transkryptomu, mikroRNomu, badanie i poszukiwanie leków, biomarkery, ekspresja genów, diagnostyka parazytologiczna, testy diagnostyczne

Dorobek głównego badacza

Prof. dr hab. Anna Bogucka-Kocka jest autorem/współautorem 203 publikacji oryginalnych o łącznym IF=414, 266; PK=8901. Wyniki jej badań prezentowe były w 233 doniesieniach na konferencjach o zasięgu krajowym i międzynarodowym. h-index = 25 wg Web of Science Core Collection; h-index = 26 wg Scopus. Była kierownikiem w 4 i głównym wykonawcą w 6 projektach badawczych. Jest również współautorem 23 patentów i 2 know-how. Uzyskane patenty otrzymały Złoty medal na XIII Międzynarodowych Targach Wynalazków i Innowacji INTARG 2020 za wynalazek „Nowo zsyntetyzowane związki o działaniu nicieniobójczym i przeciwpasożytniczym”; Złoty medal na XIII Międzynarodowych Targach Wynalazków i Innowacji INTARG 2020 za wynalazek „Sposób diagnozowania miażdżycy tętnic oraz zastosowanie markerów miRNA do diagnozowania miażdżycy tętnic”; Nagrodę International Federation of Inventors’ Associations - IFIA - za wynalazek „Sposób diagnozowania miażdżycy tętnic oraz zastosowanie markerów miRNA do diagnozowania miażdżycy tętnic” otrzymana na XIII Międzynarodowych Targach Wynalazków i Innowacji INTARG 2020; Złoty medal na XIV Międzynarodowych Targach Wynalazków i Innowacji INTARG 2021 za wynalazek „Kompozycja polifenolowa mająca zastosowanie w profilaktyce i wspomaganiu leczenia chorób neurodegeneracyjnych zwłaszcza Alzheimera” Nagrodę Special Award of World Invention Intellectual Property Association WIIPA na XIV Międzynarodowych Targach Wynalazków i Innowacji INTARG 2021 za wynalazek „Kompozycja polifenolowa mająca zastosowanie w profilaktyce i wspomaganiu leczenia chorób neurodegeneracyjnych zwłaszcza Alzheimera”; Brązowy medal na XV Międzynarodowych Targach Wynalazków i Innowacji INTARG 2022 za wynalazek „Sposób hodowli ludzkich i zwierzęcych komórek macierzystych z zastosowaniem wydzieliny roślinnej otrzymanej z gatunku Drosophyllum lusitannicum”; Złoty medal na XVI Międzynarodowych Targach Wynalazków i Innowacji INTARG 2023 za wynalazek „Zastosowanie markerów mikroRNA do wykrywania obecności tętniaków aorty brzusznej oraz sposób diagnozowania tętniaków aorty brzusznej”; Złoty medal na International Warsaw Invention Show IWIS 2023 za wynalazek “Application of microRNA markers for detecting the presence of abdominal aortic aneurysms and method of diagnosing abdominal aortic aneurysms”.

 

Za znaczące osiągnięcia w zakresie działalności wdrożeniowej w obszarze farmakologii, neurofarmaceutyków oraz zastosowania markerów miRNA do diagnozowania miażdżycy tętnic 28.10.2021 r. otrzymała Nagrodę Ministra Zdrowia.

Publikacje

  1. Chronic intestinal schistosomiasis caused by co-infection with Schistosoma intercalatum and Schistosoma mansoni. [AUT. KORESP.] PRZEMYSŁAW KOŁODZIEJ, [AUT.] BEATA SZOSTAKOWSKA, ANNA LASS, MAŁGORZATA SULIMA, KATARZYNA SIKORSKA, JANUSZ KOCKI, WITOLD KRUPSKI, DOROTA STAROWNIK, PAWEŁ BOJAR, JUSTYNA SZUMIŁO, BEATA KASZTELAN-SZCZERBIŃSKA, HALINA CICHOŻ-LACH, JACEK BOGUCKI, MAGDALENA SZYMAŃSKA, HANNA FOTA-MARKOWSKA, ANNA BOGUCKA-KOCKA. Lancet Infect. Dis. [online] 2023 s. 1-10, bibliogr. poz. 74, [przeglądany 29 września 2023]. Dostępny w: https://www.thelancet.com/journals/laninf/article/PIIS1473-3099(23)00486-3/fulltext. DOI: 10.1016/S1473-3099(23)00486-3
  2. Nematicidal activity of naphthalimide-boron cluster conjugates. [AUT.] ANNA BOGUCKA-KOCKA, PRZEMYSŁAW KOŁODZIEJ, ANNA MAKUCH-KOCKA, DARIA RÓŻYCKA, SEBASTIAN RYKOWSKI, JAN NEKVINDA, BOHUMÍR GRÜNER, [AUT. KORESP.] AGNIESZKA B. OLEJNICZAK. Chem. Commun. [online] 2022 vol. 58 nr 15 s. 2528-2531, bibliogr. poz. 44, [przeglądany 11 września 2023]. Dostępny w: https://pubs.rsc.org/en/content/articlelanding/2022/cc/d1cc07075d. DOI: 10.1039/D1CC07075D
  3. The BIRC family genes expression in patients with triple negative breast cancer. [AUT. KORESP.] ANNA MAKUCH-KOCKA, [AUT.] JANUSZ KOCKI, ANNA BRZOZOWSKA, JACEK BOGUCKI, PRZEMYSŁAW KOŁODZIEJ, BARTOSZ J. PŁACHNO, ANNA BOGUCKA-KOCKA. Int. J. Mol. Sci. [online] 2021 vol. 22 nr 4 [art. nr] 1820, s. 1-25, bibliogr. poz. 82, [przeglądany 16 lutego 2021]. Dostępny w: https://www.mdpi.com/1422-0067/22/4/1820. DOI: 10.3390/ijms22041820
  4. Eye tracking-an innovative tool in medical parasitology. [AUT. KORESP.] PRZEMYSŁAW KOŁODZIEJ, [AUT.] WIOLETTA TUSZYŃSKA-BOGUCKA, MARIUSZ DZIEŃKOWSKI, JACEK BOGUCKI, JANUSZ KOCKI, MAREK MILOSZ, MARCIN KOCKI, PATRYCJA RESZKA, WOJCIECH KOCKI, ANNA BOGUCKA-KOCKA. J. Clin. Med. [online] 2021 vol. 10 nr 13 [art. nr] 2989, s. 1-15, bibliogr. poz. 53, [przeglądany 6 lipca 2021]. Dostępny w: https://www.mdpi.com/2077-0383/10/13/2989. DOI: 10.3390/jcm10132989
  5. Identification of transcriptomic differences between lower extremities arterial disease, abdominal aortic aneurysm and chronic venous disease in peripheral blood mononuclear cells specimens. [AUT. KORESP.] DANIEL P. ZALEWSKI~, [AUT.] KAROL P. RUSZEL~, ANDRZEJ STĘPNIEWSKI, DARIUSZ GAŁKOWSKI, JACEK BOGUCKI, PRZEMYSŁAW KOŁODZIEJ, JOLANTA SZYMAŃSKA, BARTOSZ J. PŁACHNO, TOMASZ ZUBILEWICZ, MARCIN FELDO^, JANUSZ KOCKI^, ANNA BOGUCKA-KOCKA^. Int. J. Mol. Sci. [online] 2021 vol. 22 nr 6 [art. nr] 3200, s. 1-29, bibliogr. poz. 97, [przeglądany 22 marca 2021]. Dostępny w: https://www.mdpi.com/1422-0067/22/6/3200. DOI: 10.3390/ijms22063200
  6. Synthesis and anthelmintic activity of novel thiosemicarbazide and 1,2,4-triazole derivatives: In vitro, in vivo, and in silico study. [AUT. KORESP.] PRZEMYSŁAW KOŁODZIEJ, [AUT.] MONIKA WUJEC, MARIA DOLIGALSKA, ANNA MAKUCH-KOCKA, KHYLYUK DMYTRO, JACEK BOGUCKI, MARTA DEMKOWSKA-KUTRZEPA, MONIKA ROCZEŃ-KARCZMARZ, MARIA STUDZIŃSKA, KRZYSZTOF TOMCZUK, MARCIN KOCKI, PATRYCJA RESZKA-KOCKA, SEBASTIAN GRANICA, RAFAŁ TYPEK, ANDRZEJ L. DAWIDOWICZ, JANUSZ KOCKI, ANNA BOGUCKA-KOCKA. J. Adv. Res. [online] 2023 s. 1-17, bibliogr. poz. 84, [przeglądany 24 lipca 2023]. Dostępny w: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2090123223001960. DOI: 10.1016/j.jare.2023.07.004
  7. Next-generation sequencing in the assessment of the transcriptomic landscape of DNA damage repair genes in abdominal aortic aneurysm, chronic venous disease and lower extremity artery disease. [AUT. KORESP.] KAROL P. RUSZEL, [AUT.] DANIEL P. ZALEWSKI, ANDRZEJ STĘPNIEWSKI, DARIUSZ GAŁKOWSKI, JACEK BOGUCKI, MARCIN FELDO, BARTOSZ J. PŁACHNO, JANUSZ KOCKI, ANNA BOGUCKA-KOCKA. Int. J. Mol. Sci. [online] 2023 vol. 24 nr 1 [art. nr] 551, s. 1-28, bibliogr. poz. 121, [przeglądany 30 grudnia 2022]. Dostępny w: https://www.mdpi.com/1422-0067/24/1/551. DOI: 10.3390/ijms24010551
  8. Dysregulations of key regulators of angiogenesis and inflammation in abdominal aortic aneurysm. [AUT. KORESP.] DANIEL ZALEWSKI, [AUT.] PAULINA CHMIEL, PRZEMYSŁAW KOŁODZIEJ, GRZEGORZ BOROWSKI, MARCIN FELDO, JANUSZ KOCKI, ANNA BOGUCKA-KOCKA. Int. J. Mol. Sci. [online] 2023 vol. 24 nr 15 [art. nr] 12087, s. 1-19, bibliogr. poz. 75, [przeglądany 28 lipca 2023]. Dostępny w: https://www.mdpi.com/1422-0067/24/15/12087. DOI: 10.3390/ijms241512087
  9. Analysis of changes in the expression of selected genes from the ABC family in patients with triple-negative breast cancer. [AUT.] ANNA MAKUCH-KOCKA, JANUSZ KOCKI, ANNA BRZOZOWSKA, JACEK BOGUCKI, PRZEMYSŁAW KOŁODZIEJ, [AUT. KORESP.] ANNA BOGUCKA-KOCKA. Int. J. Mol. Sci. [online] 2023 vol. 24 nr 2 [art. nr] 1257, s. 1-23, bibliogr. poz. 41, [przeglądany 11 stycznia 2023]. Dostępny w: https://www.mdpi.com/1422-0067/24/2/1257. DOI: 10.3390/ijms24021257
  10. Evaluation of biological activity of new 1,2,4-triazole derivatives containing propionic acid moiety. [AUT. KORESP.] RENATA PAPROCKA, [AUT.] MAŁGORZATA WIESE-SZADKOWSKA, PRZEMYSŁAW KOŁODZIEJ, JOLANTA KUTKOWSKA, SARA BALCEROWSKA, ANNA BOGUCKA-KOCKA. Molecules [online] 2023 vol. 28 nr 9 [art. nr] 3808, s. 1-14, bibliogr. poz. 34, [przeglądany 4 maja 2023]. Dostępny w: hhttps://www.mdpi.com/1420-3049/28/9/3808. DOI: 10.3390/molecules28093808
  11. Haplotypes of Dirofilaria repens from Poland and selected countries of Central, North-Eastern Europe and the Middle East: an evaluation on the relation between the genetic diversity and the geographic distribution of the fast-spreading parasite. [AUT.] MUSTAFA ALSARRAF, GAD BANETH, ANNA BOGUCKA-KOCKA, LAVINIA CIUCA, DOROTA DWUŻNIK-SZAREK, HANS-PETER FUEHRER, AGNIESZKA KLOCH, PRZEMYSŁAW KOŁODZIEJ, VIKTORIA LEVYTSKA, EWA J. MIERZEJEWSKA, ANDREI D. MIHALCA, ANGELA M. IONICĂ, ANDRII MUSHYNSKYI, YAARIT NACHUM-BIALA, MOHAMMED ALSARRAF, ANNA BAJER. Vet. Parasitol. [online] 2023 vol. 315 [art. nr] 109882, s. 1-11, bibliogr. poz. 70, [przeglądany 27 stycznia 2023]. Dostępny w: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0304401723000134. DOI: 10.1016/j.vetpar.2023.109882

Projekty badawcze

Projekty zrealizowane

 

  1. Projekt badawczy własny KBN Nr N N405 162639 pt. „Ocena poziomu ekspresji genów oporności wielolekowej: glikoproteiny P, MRP1, LRP i BCRP w komórkach białaczkowych i szpiczakowych człowieka eksponowanych na działanie związków kumarynowych i stilbenowych” - Kierownik AB-K
  2. Projekt badawczy: „Opracowanie standaryzowanego bogato polifenolowego nutraceutyku do zastosowania w profilaktyce chorób neurodegeneracyjnych” TANGO2/ 340215 /NCBR/2017. Projekt finansowany ze środków NCBR - Kierownik AB-K
  3. Projekt przedwdrożeniowy: „Wpływ nowych pochodnych 1,2,4 triazolu na rozwój i żywotność nicieni z rodzaju Rhabditis sp.”  Inkubator Innowacyjności 2.0, współfinansowanego ze środków Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020, Działanie 4.4 realizowanego przez konsorcjum Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Uniwersytetu Medycznego w Lublinie oraz spółki celowej KUL Creative sp. z o.o. - Kierownik AB-K
  4. Projekt przedwdrożeniowy: „Potwierdzenie użyteczności klinicznej opatentowanych biomarkerów mikroRNA i ogólne odwzorowanie prototypu testu diagnostycznego opartego na analizie ekspresji tych biomarkerów” w ramach programu „Inkubator Innowacyjności 4.0”, Wsparcie zarządzania badaniami naukowymi i komercjalizacja wyników prac B+R w jednostkach naukowych i przedsiębiorstwach, współfinansowanego z Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020 (Działanie 4.4). - Kierownik AB-K
  5. projekt badawczy KBN Nr N N405356637 pt. „Roślinne składniki bioaktywne o działaniu neuroprotekcyjnym z grupy alkaloidów Amaryllidaceae oraz flawonów z rodzaju Scutellaria L.” - główny badacz AB-K
  6. projekt badawczy KBN Nr N N312 233938 pt. „Izolacja, budowa chemiczna i charakterystyka biologiczna inhibitorów acetylocholinesterazy i butyrylocholinesterazy z wybranych owoców, warzyw i ziół” - główny badacz AB-K
  7. projekt badawczy KBN Nr 2 P05F 04928 pt. „Ocena działania przeciwnowotworowego związków polifenolowych z grup flawonoidów, kumaryn i stilbenów występujących w wybranych gatunkach flory polskiej” - główny badacz AB-K
  8. projekt badawczy pt.: „Opracowanie zoptymalizowanych metod leczenia uszkodzeń tkankowych w oparciu o innowacyjne kompozyty oraz mezenchymalne komórki macierzyste i ich pochodne u pacjentów z chorobami cywilizacyjnymi” STRATEGMED3/303570/7/NCBR/2017 w ramach Strategicznego Programu Badań Naukowych i Prac Rozwojowych „Profilaktyka i leczenie chorób cywilizacyjnych” - STRATEGMED III – senior researcher AB-K
  9. projekt badawczy NCNDEC – 2013/09/B/N27/01345 pt. „Poszukiwanie wspólnych czynników patologicznych w niedokrwionym mózgu i w chorobie Alzheimera; Geny” - główny badacz AB-K
  10. projekt badawczy: „Bioprodukty z biomasy lignocelulozowej pozyskanej z gruntów marginalnych w celu wypełnienia luki w narodowej biogospodarce”. BIOMAGIC BIOSTRATEG III 3/344253/2/NCBR/2017. W ramach programu „Środowisko naturalne, rolnictwo i leśnictwo” BIOSTRATEG III. – senior researcher AB-K

Aktualnie prowadzone doktoraty

  1. „Wpływ leczenia przeciwjaskrowego na występowanie oraz objawy kliniczne wywołane przez Demodex folliculorum
  2. „Określenie poziomu zanieczyszczenia środowiskowego terenu miasta Lublin formami inwazyjnymi pasożytów”
  3. „Analiza mediatorów stanu zapalnego i czynników angiogenezy u pacjentów z chorobą tętnic kończyn dolnych LEAD”
  4. „Wpływ inwazji wywołanej przez Toxoplasma gondii na zmianę poziomu ekspresji wybranych genów u kobiet ciężarnych”.
  5. „Analiza ekspresji wybranych genów rodziny TLS w czerniaku”.

Dyscyplina

Nauki farmaceutyczne

Zdefiniowany kierunek badawczy zgodnie ze Strategią Rozwoju Nauki na UM 2023-2027

2.Synteza związków organicznych oraz poszukiwania substancji aktywnych

pochodzenia naturalnego. Analiza struktur chemicznych w kontekście aktywności biologicznej i potencjału leczniczego.

6.Identyfikacja patomechanizmów chorób cywilizacyjnych w oparciu o techniki analizy genomu, transkryptomu, proteomu, metabolomu etc. w celu opracowania nowych testów diagnostycznych i leków mających charakter medycyny spersonalizowanej.

Nauka

Kalendarz

Marzec 2025