Uniwersytet Medyczny w Lublinie

Skład Zespołu

Główny badacz

Prof. dr hab. n. med. Andrzej Stepulak

Członkowie zespołu badawczego

Dr n. med. Anna Wawruszak - prof. UM, Dr n. med. Aneta Grabarska - prof. UM, Dr n. med. Estera Okoń, Dr n. med. Ewelina Gumbarewicz, Dr n. med. Agata Jarząb

Doktoranci Szkoły Doktorskiej

Mgr Paulina Miziak, Lek. Marta Pawlicka, Lek. Anna Roszkowska

Opis prowadzonych badań

Grupa badawcza koncentruje się na spersonalizowanej terapii nowotworów na poziomie eksperymentalnym. Obecnie badamy wpływ inhibitorów deacetylaz histonów (HDI) i szeregu substancji pochodzenia roślinnego na komórki nowotworowe wraz z określeniem molekularnych mechanizmów ich działania.

W naszych badaniach stosujemy dwa z HDI zatwierdzone przez FDA do terapii pacjentów, mianowicie kwas walproinowy (VPA) i kwas suberoiloanilido hydroksamowy (SAHA, worinostat), samodzielnie lub w połączeniu z powszechnie stosowanymi lekami przeciwnowotworowymi, w tym cisplatyną (CDDP), taksanami, 5- fluorouracylem (5-FU) i innymi związkach stosowanymi w terapii hormonalnej raka piersi (Tamoksyfen, Fulwestrant). Inne substancje analizowane w naszych badaniach to naturalne związki pochodzenia roślinnego, które można uznać za potencjalne leki przeciwnowotworowe.

Aby określić rodzaj interakcji farmakologicznych pomiędzy tymi lekami, stosujemy analizę izobolograficzną (ISB) we współpracy z zespołem profesora Jarogniewa Łuszczki. Analiza ISB jest bardzo precyzyjną i rygorystyczną metodą farmakodynamiczną, służącą do określenia obecności synergizmu, addycji lub antagonizmu pomiędzy różnymi lekami przy użyciu różnych stałych stosunków dawek. Jak wykazano w naszych publikacjach, łączne działanie tych leków (synergia, addycja lub antagonizm) zależy od zastosowanego leku, rodzaju analizowanego nowotworu, a nawet od konkretnej linii komórkowej. Interesuje nas także przejście nabłonkowo mezenchymalne (EMT) jako prawdopodobny mechanizm rozwoju przerzutów i oporności na chemioterapię.

W kolejnych etapach analizujemy zależne od odpowiedzi na lek zmiany w ekspresji genów (transkryptomika). Próbujemy określić rolę tych genów o zróżnicowanej ekspresji w oporności na leki, korzystając z zaawansowanych technik biologii molekularnej.

Do naszych badań wykorzystujemy genetycznie zmodyfikowane linie komórek nowotworowych wraz z różnymi systemami reporterowymi opracowanymi w naszym zakładzie (grupa prof. Rivero-Muller). Oprócz typowych eksperymentów in vitro, wykorzystujemy model danio pręgowanego in vivo i planujemy użycie kultur komórkowych pierwotnych i organoidowych we współpracy z grupą prof. Matthiasa Neesa z naszego katedry.