Uniwersytet Medyczny w Lublinie

Skład Zespołu

Główny badacz

prof. dr hab.n.med. Iwona Wertel

Członkowie zespołu

dr n.med. Anna Pawłowska
mgr Dorota Suszczyk
mgr Aleksandra Maciejczyk
mgr Karolina Włodarczyk
mgr Wiktoria Skiba
Samodzielna Pracownia Diagnostyki i Immunologii Nowotworów, ul. Chodźki 1, 20-093 Lublin
lek. med. Agnieszka Kwiatkowska, Szkoła Doktorska
 

Opis prowadzonych badań

Celem prowadzonych przez nas badań jest określenie „sygnatury immunologicznej” heterogennych nowotworów ginekologicznych, w tym raka jajnika (OC) i raka endometrium (EC), z wykorzystaniem techniki wielokolorowej cytometrii przepływowej i ELISPOT, oraz poznanie mechanizmów immunologicznego podłoża patogenezy i progresji choroby, a także oporności na zastosowane terapie.

Pracujemy nad wykryciem różnic w profilach molekularnym i immunologicznym (zarówno guzów, jak i układu odpornościowego pacjentek), które pozwolą na zidentyfikowanie osób o zwiększonym ryzyku wystąpienia raka lub oporności na zastosowane leczenie. W prowadzonych badaniach poszukujemy biomarkerów immunologicznych i molekularnych, które znajdą zastosowanie w diagnostyce OC, EC, a także monitorowaniu przebiegu oraz efektów leczenia.

Poszukujemy cząsteczek, które mogłyby służyć jako przyszłe cele terapeutyczne w heterogennych nowotworach ginekologicznych. Badamy interakcje pomiędzy nowotworem a jego mikrośrodowiskiem w warunkach hodowli in vitro celem opracowania i przetestowania nowych koncepcji, takich jak leki skierowane na układ odpornościowy. Ponadto oceniamy związek heterogenności OC i EC z mechanizmami tworzenia przerzutów i prognozą wyników leczenia.

Mamy nadzieję, że prowadzone przez nas badania przyczynią się do zaprojektowania skutecznego markera diagnostycznego OC i EC i umożliwią odpowiednio wczesne wdrożenie terapii spersonalizowanej, adekwatnej do profilu immunologicznego danej pacjentki.

Słowa kluczowe

Rak jajnika, rak endometrium, immunosupresja, mikrośrodowisko nowotworu, komórki układu immunologicznego, punkty kontrolne układu immunologicznego, immunoterapia

Dorobek głównego badacza

Dorobek naukowo-badawczy prof. dr hab.n.med Iwony Wertel obejmuje 114 publikacji o łącznej punktacji 214,907 IF, co odpowiada 3982,00 pkt. MEiN. Prace te  były cytowane w literaturze światowej łącznie 866 razy (bez autocytowań). Indeks hirscha wynosi 16. Prof. Iwona Wertel jest atorką 10 rozdziałów w podręcznikach tj. Ginekologia onkologiczna, Rak szyjki macicy: profilaktyka, diagnostyka i leczenie, Immunoterapia w ginekologii i położnictwie, Kontrowersje w ginekologii onkologicznej.Wyniki prowadzonych badań prezentowała na licznych konferencjach krajowych (82) i międzynarodowych (77).

Od 2001 roku prof. Iwona Wertel jest nieprzerwanie kierownikiem/wykonawcą/opiekunem grantów naukowych (KBN/NCN) i zespołów badawczych. Była kierownikiem trzech zakończonych projektów zewnętrznych pt. „Ocena komórek dendrytycznych w płynie otrzewnowym oraz krwi obwodowej u kobiet z nowotworem złośliwym jajnika”,  „Ocena komórek immunologicznie kompetentnych w mikrośrodowisku raka jajnika” oraz  „Ocena odsetka, fenotypu oraz stopnia aktywacji komórek infiltrujących raka jajnika. Ocena ich przydatności jako czynnika rokowniczego”.

Była wykonawcą w kilku projektach zewnętrznych pt. „Ocena subpopulacji komórek dendrytycznych płynu otrzewnowego pacjentek z wybranymi schorzeniami narządu płciowego”, „Badanie ekspresji form komórkowej i rozpuszczalnej receptorów systemu TNF we krwi oraz płynie otrzewnowym pacjentek leczonych immunologicznie z powodu endometriozy”, „Ocena natężenia procesów oksydacyjnych w płynie otrzewnowym niepłodnych kobiet” oraz „Ocena wybranych mechanizmów immunosupresyjnych w mikrośrodowisku raka jajnika”. Aktualnie jest opiekunem grantu Preludium pt. „The clinical significance of immunosuppression in ovarian cancer microenvironments” (NCN 2021/41/N/NZ6/01727)

Prof. Iwona Wertel odbyła liczne kursy i szkolenia, zarówno w kraju, jak i za granicą, w tym w USA, Szwajcarii oraz Hiszpanii, m.in. z zakresu cytometrii przepływowej, techniki ELISPOT, biologii molekularnej i proteomiki, oraz statystyki.

Jest promotorem 7-miu rozpraw doktorskich, licznych prac magisterskich, oraz opiekunem prężnie działającego Studenckiego Koła Naukowego przy Samodzielnej Pracowni Diagnostyki i Immunologii Nowotworów. Przygotowane pod jej kierunkiem prace studentów były wielokrotnie nagradzane na ogólnopolskich i międzynarodowych konferencjach.

Pełniła funkcję recenzenta w 10-ciu przewodach doktorskich, jednym habilitacyjnym i jednym na tytuł profesora oraz kilkunastu prac magisterskich. Recenzowała liczne prace naukowe dla czasopism o zasięgu międzynarodowym znajdujących się w bazie Journal Citation Reports posiadających IF. Jest Guest Edytorem wydań specjalnych w zakresie immunologii nowotworów t.j. Cells, Biomedicine 2022-2023.

Prowadziła/prowadzi badania interdyscyplinarne we współpracy z naukowcami z  Katedry Wirusologii i Immunologii UMCS, Katedry Anatomii Funkcjonalnej i Cytobiologii UMCS w Lublinie, Zakładu Biologii i Genetyki Instytutu Nauk Medycznych w Opolu oraz międzynarodowej z naukowcami z Department of Surgery, University of Michigan.

Publikacje

1.Suszczyk, D.; Skiba, W.; Pawłowska, A.; Polak, G.; Tarkowski, R.; Wertel, I. Expression of Gal-9 on Dendritic Cells and Soluble Forms of TIM-3/Gal-9 in Patients Suffering from Endometriosis. Int J Mol Sci 2023, 24, 5948, doi:10.3390/ijms24065948

2.Skiba, W.; Suszczyk, D.; Pawłowska, A.; Włodarczyk, K.; Pańczyszyn, A.; Wertel, I. Clinical Significance of Tie-2-Expressing Monocytes/Macrophages and Angiopoietins in the Progression of Ovarian Cancer-State-of-the-Art. Cells 2022, 11, 3851, doi:10.3390/cells11233851.

3.Pawłowska, A.; Natochina, Y.; Zardzewiały, W.; Skiba, W.; Włodarczyk, K.; Maciejczyk, A.; Suszczyk, D.; Wertel, I. Γδ T Lymphocytes as a Double-Edged Sword-State of the Art in Gynecological Diseases. Int J Mol Sci 2022, 23, 14797, doi:10.3390/ijms232314797.

4.Pawłowska, A.; Skiba, W.; Suszczyk, D.; Kuryło, W.; Jakubowicz-Gil, J.; Paduch, R.; Wertel, I. The Dual Blockade of the TIGIT and PD-1/PD-L1 Pathway as a New Hope for Ovarian Cancer Patients. Cancers (Basel) 2022, 14, 5757, doi:10.3390/cancers14235757.

5.Suszczyk, D.; Skiba, W.; Zardzewiały, W.; Pawłowska, A.; Włodarczyk, K.; Polak, G.; Tarkowski, R.; Wertel, I. Clinical Value of the PD-1/PD-L1/PD-L2 Pathway in Patients Suffering from Endometriosis. Int J Mol Sci 2022, 23, 11607, doi:10.3390/ijms231911607.

6.Pawłowska, A.; Kwiatkowska, A.; Suszczyk, D.; Chudzik, A.; Tarkowski, R.; Barczyński, B.; Kotarski, J.; Wertel, I. Clinical and Prognostic Value of Antigen-Presenting Cells with PD-L1/PD-L2 Expression in Ovarian Cancer Patients. Int J Mol Sci 2021, 22, 11563, doi:10.3390/ijms222111563.

7.Suszczyk, D.; Skiba, W.; Jakubowicz-Gil, J.; Kotarski, J.; Wertel, I. The Role of Myeloid-Derived Suppressor Cells (MDSCs) in the Development and/or Progression of Endometriosis-State of the Art. Cells 2021, 10, 677, doi:10.3390/cells10030677.

8.Bian, Y.; Li, W.; Kremer, D.M.; Sajjakulnukit, P.; Li, S.; Crespo, J.; Nwosu, Z.C.; Zhang, L.; Czerwonka, A.; Pawłowska, A.; et al. Cancer SLC43A2 Alters T Cell Methionine Metabolism and Histone Methylation. Nature 2020, 585, 277–282, doi:10.1038/s41586-020-2682-1.

9.Sumorek-Wiadro, J.; Zając, A.; Bądziul, D.; Langner, E.; Skalicka-Woźniak, K.; Maciejczyk, A.; Wertel, I.; Rzeski, W.; Jakubowicz-Gil, J. Coumarins Modulate the Anti-Glioma Properties of Temozolomide. Eur J Pharmacol 2020, 881, 173207, doi:10.1016/j.ejphar.2020.173207.

10.Wertel, I.; Suszczyk, D.; Pawłowska, A.; Bilska, M.; Chudzik, A.; Skiba, W.; Paduch, R.; Kotarski, J. Prognostic and Clinical Value of Interleukin 6 and CD45+CD14+ Inflammatory Cells with PD-L1+/PD-L2+ Expression in Patients with Different Manifestation of Ovarian Cancer. J Immunol Res 2020, 2020, 1715064, doi:10.1155/2020/1715064

Projekty badawcze

• „Kliniczne znaczenie immunosupresji w mikrośrodowiskach raka jajnika”
• „Wpływ suplementacji diety ciężarnych szczurów bakteriami Lactobacillus rhamnosus JB-1 na objawy związane z depresją oraz na skład mikrobiomu u ich potomstwa narażanego na stres prenatalny”
• “Significance of myeloid-derived suppressor cells in the induction of immunosuppression in endometriosis”
• “Ocena fenotypu oraz aktywności cytotoksycznej limfocytów Tγδ u pacjentek z endometriozą”
• „Określenie zależności pomiędzy miRNA i poziomem ekspresji immunologicznych punktów kontrolnych u chorych na raka endometrium w aspekcie znaczenie klinicznego”
• „Ocena potencjału cytotoksycznego i immunosupresyjnego limfocytów T gamma delta w endometriozie”

Aktualnie prowadzone doktoraty

• „Ocena wybranych adipokin u pacjentek z rakiem jajnika w kontekście otyłości”
• „Ocena fenotypu oraz aktywności sekrecyjnej monocytów z ekspresją receptora Tie2 i immunologicznych punktów kontrolnych u chorych na raka jajnika”
• „Analiza profilu i poziomu ekspresji immunologicznych punktów kontrolnych u pacjentek z endometriozą w aspekcie ich znaczenia klinicznego”
• „Ocena profilu ekspresji immunologicznych punktów kontrolnych u chorych na raka endometrium”

Dyscyplina

Nauki medyczne, nauki o zdrowiu

Zdefiniowany kierunek badawczy zgodnie ze Strategią Rozwoju Nauki na UM 2023-2027

II. Personalizacja diagnostyczno-terapeutyczna w chorobach onkologicznych

1. Zaawansowane techniki genetyczne i immunologiczne w badaniu etiopatogenezy nowotworów.

2. Profilowanie molekularne i immunologiczne oraz nowe strategie terapeutyczne w planowaniu leczenia przeciwnowotworowego.