Uniwersytet Medyczny w Lublinie

Zespół Neurofarmakologii Behawioralnej

Skład Zespołu

Główny badacz

prof. dr hab. Jolanta Kotlińska

 

Członkowie zespołu badawczego

dr hab. Ewa Kędzierska, dr hab. Ewa Gibuła-Tarłowska, dr hab. Joanna Listos, mgr Paweł Grochecki

Opis prowadzonych badań

Zespół prowadzi badania obejmujące tematykę uzależnień od substancji psychoaktywnych,  w różnych modelach doświadczalnych oraz wpływu podawania tych substancji na rozwój i funkcje ośrodkowego układu nerwowego (OUN). Stosowane   modele doświadczalne to między innymi wczesna separacja macierzyńska, płodowy zespół alkoholowy (FAS), model stresu pourazowego (PTSD), uzależnienia od substancji psychoaktywnych typu fizycznego i psychicznego, zespół abstynencji.  Badania prowadzone są przy użyciu różnych testów behawioralnych, włączając: – testy pamięci krótko- i długotrwałej, takie jak test rozpoznawania nowego obiektu, labirynt kołowy Barnes’a, test biernego unikania, (pamieć deklaratywna, przestrzenna i awersyjna)

 

  • uczenie awersyjne („Fear conditioning”) jako model PTSD
  • testy na działanie motywacyjne i nagradzające substancji (warunkowana preferencja miejsca, test wyboru w modelu „two bottle choice”, sensytyzacja)
  • testy oceniające zachowania lękowe (test podniesionego labiryntu krzyżowego, test otwartego pola)
  • testy screeningowe oceniające zachowania depresyjne
  • test oceniający zachowania kompulsywne („nestlet shredding test”
  • test aktywności lokomotorycznej
  • testy oceniające nocycepcję („tail flick”, „hot plate”).

Zespół prowadzi badania oceniające udział przewodnictwa glutaminianergicznego, dopaminergicznego, roli układów enzymatycznych (np. metaloproteinazy macierzy zewnątrzkomórkowej) i hormonalnych (układ inkrtetyn) w wyżej wymienionych modelach. Przy udziale jednostek zewnętrznych (uczelnianych i spoza UM) prowadzone są badania biochemiczne, molekularne i obrazowania w celu uzupełnienia badań behawioralnych. Innym elementem badań jest ocena nowozsyntetyzowanych substancji wykazujących potencjał przeciwdepresyjny, antypsychotyczny i prokognitywny we współpracy z jednostkami UM i instytucjami zagranicznymi.

Dorobek głównego badacza - prof. dr hab. Jolanta Kotlińska

Autor ponad 130 prac cytowanych na liście JCI
IF = 370,245, H = 26, PK = 5487
Indeks cytowań = 2862

 

Najważniejsze osiągniecia:

  • Redakcja European Journal of Pharmacology (Elsevier), 2008-obecnie
  • Redakcja Pharmacology Biochemistry and Behavior (Elsevier), 2023 – obecnie
  • Redaktor naczelny czasopisma Current Issues in Pharmacy and Medical Sciences (dawniej Annales UMCS, sekcja DDD, Farmacja), 2004 – 2019
  • Redaktor gościnny wydania specjalnego ‐ Metabotropic Glutamate Receptors Journal: Life, 2020/21
  • Redaktor gościnny wydania specjalnego ‐ Glutamate and Glutamate Receptors in Health and Diseases: Biomolecules, 2023
  • Członek kolegium redakcyjnego Frontiers in Neuroscience (sekcja Neurofarmakologia) – „Central nervous system acting drugs ‐ molecular mechanisms of neuroprotection and neurodegeneration”, 2022
  • Promotor 13 prac doktorskich
  • Recenzent około 700 manuskryptów w recenzowanych czasopismach z IF
  • Miejsce na liście 2% najlepszych naukowców na świecie Stanforda 2021
  • Członek Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego, 1984 – obecnie
  • Członek Polskiego Towarzystwa Farmakologicznego, 1985- obecnie (2020 – członek komisji rewizyjnej)

 

Nagrody i wyróżnienia:

  • Nagroda Ministra Zdrowia, 1988
  • Nagrody Rektora za wybitne osiągnięcia naukowe, 1988-2013
  • Nagroda „KOPIPOLU” dla autorów najlepszej pracy opublikowanej w czasopiśmie Farmakologia Polska, 2000
  • Doroczna Nagroda Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego za pracę doktorską, 2004
  • Nagroda Gayle’a A. Olsona i Richarda D. Olsona dla autora najbardziej zasłużonego oryginalnego artykułu badawczego na temat „efekty behawioralne peptydów” opublikowanego w PEPTIDES, 2009
  • Nagroda Ministra Zdrowia, 2009
  • Nagroda Polskiej Akademii Nauk za cykl publikacji dotyczących roli mTOR w FASD, 2022

Słowa kluczowe

Farmakologia, uzależnienia, depresja, schizofrenia, PTSD, modele zwierzęce

Publikacje

 

Impact of Mephedrone on Fear Memory in Adolescent Rats: Involvement of Matrix Metalloproteinase-9 (MMP-9) and N-Methyl-D-aspartate (NMDA) Receptor

Int J Mol Sci. 2023 Jan 18;24(3):1941.
doi: 10.3390/ijms24031941
PMID: 36768263
PMCID: PMC9915535
Pawel Grochecki, Irena Smaga, Karolina Wydra, Marta Marszalek-Grabska, Tymoteusz Slowik, Ewa Kedzierska, Joanna Listos, Ewa Gibula-Tarlowska, Malgorzata Filip, Jolanta H Kotlinska

 

Maternal Separation Alters Ethanol Drinking and Reversal Learning Processes in Adolescent Rats: The Impact of Sex and Glycine Transporter Type 1 (GlyT1) Inhibitor

Int J Mol Sci. 2022 May 11;23(10):5350.
doi: 10.3390/ijms23105350.
PMID: 35628160
PMCID: PMC9141364
Joanna Filarowska-Jurko, Lukasz Komsta, Irena Smaga, Paulina Surowka, Marta Marszalek-Grabska, Pawel Grochecki, Dorota Nizio, Malgorzata Filip, Jolanta H Kotlinska

 

Effects of Mephedrone and Amphetamine Exposure during Adolescence on Spatial Memory in Adulthood: Behavioral and Neurochemical Analysis

Int J Mol Sci. 2021 Jan 8;22(2):589.
doi: 10.3390/ijms22020589.
PMID: 33435576
PMCID: PMC7827725
Pawel Grochecki, Irena Smaga, Malgorzata Lopatynska-Mazurek, Ewa Gibula-Tarlowska, Ewa Kedzierska, Joanna Listos, Sylwia Talarek, Marta Marszalek-Grabska, Magdalena Hubalewska-Mazgaj, Agnieszka Korga-Plewko, Jaroslaw Dudka, Zbigniew Marzec, Małgorzata Filip, Jolanta H Kotlinska

 

Alteration of Ethanol Reward by Prior Mephedrone Exposure: The Role of Age and Matrix Metalloproteinase-9 (MMP-9)

Int J Mol Sci. 2022 Feb 14;23(4):2122.
doi: 10.3390/ijms23042122.
PMID: 35216236
PMCID: PMC8877998
Pawel Grochecki, Irena Smaga, Marta Marszalek-Grabska, Malgorzata Lopatynska-Mazurek, Tymoteusz Slowik, Ewa Gibula-Tarlowska, Ewa Kedzierska, Joanna Listos, Malgorzata Filip, Jolanta H Kotlinska

 

Novel Dopamine Transporter Inhibitor, CE-123, Ameliorates Spatial Memory Deficits Induced by Maternal Separation in Adolescent Rats: Impact of Sex

Int J Mol Sci. 2022 Sep 14;23(18):10718.
doi: 10.3390/ijms231810718.
PMID: 36142621
PMCID: PMC9503873
Pawel Grochecki, Irena Smaga, Paulina Surowka, Marta Marszalek-Grabska, Predrag Kalaba , Vladimir Dragacevic, Patrycja Kotlinska, Malgorzata Filip, Gert Lubec, Jolanta H Kotlinska

 

Hemorphins-From Discovery to Functions and Pharmacology

Molecules. 2021 Jun 25;26(13):3879.
doi: 10.3390/molecules26133879.
PMID: 34201982
PMCID: PMC8270332
Przemyslaw Mielczarek , Kinga Hartman, Anna Drabik, Hao-Yuan Hung, Eagle Yi-Kung Huang, Ewa Gibula-Tarlowska, Jolanta H Kotlinska, Jerzy Silberring

 

Crosstalk between Opioid and Anti-Opioid Systems: An Overview and Its Possible Therapeutic Significance

Biomolecules. 2020 Sep 28;10(10):1376.
doi: 10.3390/biom10101376.
PMID: 32998249
PMCID: PMC7599993
Ewa Gibula-Tarlowska, Jolanta H Kotlinska

 

Assessment of spatial learning and memory in the Barnes maze task in rodents-methodological consideration

Naunyn Schmiedebergs Arch Pharmacol . 2019 Jan;392(1):1-18.
doi: 10.1007/s00210-018-1589-y. Epub 2018 Nov 23.
PMID: 30470917
PMCID: PMC6311199
Kinga Gawel, Ewa Gibula, Marta Marszalek-Grabska, Joanna Filarowska, Jolanta H Kotlinska

 

The Mechanisms Involved in Morphine Addiction: An Overview

Int J Mol Sci. 2019 Sep 3;20(17):4302.
doi: 10.3390/ijms20174302.
PMID: 31484312
PMCID: PMC6747116
Joanna Listos, Małgorzata Łupina, Sylwia Talarek, Antonina Mazur, Jolanta Orzelska-Górka, Jolanta Kotlińska

 

Linagliptin, a Selective Dipeptidyl Peptidase-4 Inhibitor, Reduces Physical and Behavioral Effects of Morphine Withdrawal

Molecules. 2022 Apr 12;27(8):2478.
doi: 10.3390/molecules27082478.
PMID: 35458676
PMCID: PMC9028142
Joanna Listos, Piotr Listos, Irena Baranowska-Bosiacka, Agata Karpiuk, Joanna Filarowska, Małgorzata Łupina, Tymoteusz Słowik, Sylwia Zawiślak, Jolanta Kotlińska

 

Aversive Learning Deficits and Depressive-Like Behaviors Are Accompanied by an Increase in Oxidative Stress in a Rat Model of Fetal Alcohol Spectrum Disorders: The Protective Effect of Rapamycin

Int J Mol Sci . 2021 Jun 30;22(13):7083.
doi: 10.3390/ijms22137083.
PMID: 34209274
PMCID: PMC8268794
Malgorzata Lopatynska-Mazurek, Lukasz Komsta, Ewa Gibula-Tarlowska, Jolanta H Kotlinska

 

CE-123, a novel dopamine transporter inhibitor, attenuates locomotor hyperactivity and improves cognitive functions in rat model of fetal alcohol spectrum disorders

Behav Brain Res . 2021 Jul 23;410:113326.
doi: 10.1016/j.bbr.2021.113326. Epub 2021 Apr 30.
PMID: 33940050
Ewa Gibula-Tarlowska, Volker Korz, Malgorzata Lopatynska-Mazurek, Agnieszka Chlopas-Konowalek, Pawel Grochecki, Predrag Kalaba, Vladimir Dragacevic, Robert Kotlinski, Radosław Kujawski, Michał Szulc, Kamila Czora-Poczwardowska, Przemyslaw L Mikolajczak, Gert Lubec, Jolanta H Kotlinska

 

Rapamycin Improves Spatial Learning Deficits, Vulnerability to Alcohol Addiction and Altered Expression of the GluN2B Subunit of the NMDA Receptor in Adult Rats Exposed to Ethanol during the Neonatal Period

Biomolecules . 2021 Apr 28;11(5):650.
doi: 10.3390/biom11050650.
PMID: 33924998
PMCID: PMC8147055
Malgorzata Lopatynska-Mazurek, Anna Antolak, Pawel Grochecki, Ewa Gibula-Tarlowska, Anna Bodzon-Kulakowska, Joanna Listos, Ewa Kedzierska, Piotr Suder, Jerzy Silberring, Jolanta H Kotlinska

Projekty badawcze

Granty w toku:

„Wpływ podania katynonów, na przykładzie mefedronu w okresie młodzieńczym i na fenotyp dorosłych osobników - przedkliniczne badania behawioralne i neurochemiczne nad aktywnością metaloproteinazy macierzy zewnątrzkomórkowej-9 (MMP-9) w mózgu szczurów”

Kierownik
Grant NCN, OPUS, lata realizacji 2018-2022, realizowany w konsorcjum z Instytutem Farmakologii PAN

 

„The possible role of LVV-hemorphin 7 in alcohol dependence and analgesia”

Wykonawca
Grant międzynarodowy, polsko-tajwański , NCBiR, realizowany w latach 2018-2020

Aktualnie prowadzone doktoraty

  • Wpływ podawania mefedronu w okresie młodzieńczym na fenotyp osobników dorosłych: Rola metaloproteinazy-9 (MMP-9) w działaniu mefedronu

Dyscyplina

Nauki farmaceutyczne

Zdefiniowany kierunek badawczy zgodnie ze Strategią Rozwoju Nauki na UM 2023-2027

Nauki farmaceutyczne – VII.
7 Poszukiwanie nowych substancji leczniczych w obszarze badań przedklinicznych w ocenie toksyczności i aktywności farmakologicznej związków naturalnych i syntetycznych.

Nauka

Kalendarz

Marzec 2025