Kredyty studenckie z dopłatą do oprocentowania z budżetu państwa zostały wprowadzone w 1998 roku jako element rozszerzenia dostępu do szkolnictwa wyższego. Kredyty te są udzielane przez banki komercyjne, z wykorzystaniem ich kapitału, co pozwala na efektywniejsze zwiększenie pomocy materialnej dla studentów i doktorantów.
Osoby uprawnione do kredytu
Prawo do otrzymania kredytów mają studenci i doktoranci, o których mowa w ustawie z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365, z późn. zm.), będący osobami cywilnymi, pod warunkiem, że rozpoczęli studia wyższe przed ukończeniem 25 roku życia. Od 2016 r. wniosek o kredyt mogą składać również kandydaci na studia, z tym że aby podpisać umowę kredytową muszą potwierdzić w banku status studenta lub doktoranta.
Składanie wniosku o kredyt
Wniosek o przyznanie kredytu składa się w okresie od 15 sierpnia do 20 października 2016 r. w jednym z następujących banków:
-
PKO Bank Polski S.A.,
-
Bank PEKAO S.A.,
-
Bank Polskiej Spółdzielczości S.A. (wraz ze zrzeszonymi bankami spółdzielczymi),
-
SGB-Bank S.A. (wraz ze zrzeszonymi bankami spółdzielczymi).
Do wniosku dołącza się zaświadczenie z uczelni lub jednostki naukowej prowadzącej studia doktoranckie o odbywaniu studiów (w przypadku studenta lub doktoranta) albo dokument potwierdzający udział w rekrutacji na studia albo studia doktoranckie (w przypadku osoby ubiegającej się o przyjęcie na studia albo studia doktoranckie).
W banku należy przedstawić również dokumenty wymagane do celów poręczenia kredytu, a także oświadczenie o aktualnej liczbie członków rodziny oraz oświadczenia lub zaświadczenia o uzyskanych dochodach z poprzedniego roku.
Formularz wniosku o kredyt oraz wzory oświadczeń o dochodach członków rodziny będzie można uzyskać w oddziałach ww. banków.
W roku akademickim 2016/2017 miesięczna rata kredytu studenckiego wynosi:
-
600 zł – rata podstawowa,
-
800 zł albo 1000 zł – rata podwyższona,
-
400 zł – rata obniżona.
We wniosku o kredyt należy wskazać wnioskowaną kwotę kredytu.
Zawarcie umowy o kredyt
Podstawowym warunkiem zawarcia umowy kredytu jest spełnienie kryterium dochodowego. W roku akademickim 2016/2017 maksymalny dochód na osobę w rodzinie uprawniający do otrzymania kredytu został ustalony na poziomie 2.500 zł.
Umowy kredytu mogą być zawierane do dnia 31 grudnia 2016 r. Zanim bank podpisze ze studentem lub doktorantem umowę kredytu, musi dokonać oceny zabezpieczenia spłaty kredytu dla wybranej raty kredytu (400, 600, 800 lub 1000 zł). W okresie od daty złożenia wniosku najpóźniej do 20 listopada 2016 r. bank dokona oceny zabezpieczenia spłaty kredytu dla wskazanej raty i w przypadku oceny pozytywnej – zaproponuje podpisanie umowy kredytu. Jedynie w przypadku, gdy ocena dla wnioskowanej kwoty będzie negatywna, bank dokona oceny dla niższych rat. Wnioskodawca, który nie spełni warunku odpowiedniego zabezpieczenia dla każdej z możliwych rat, będzie mógł złożyć wniosek w innym banku do 30 listopada 2016 r.
Poręczenie spłaty kredytu
W przypadku braku możliwości sprostania wymogom banków w zakresie zabezpieczenia spłaty kredytu, przy ubieganiu się o kredyt student może się starać o poręczenie Banku Gospodarstwa Krajowego oraz o poręczenie Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Bank Gospodarstwa Krajowego może poręczyć kredyt w wysokości:
-
100% – w przypadku studentów, którzy zostali pozbawieni całkowicie opieki rodzicielskiej lub jako pozbawieni częściowo lub całkowicie opieki rodzicielskiej umieszczeni byli w rodzinie zastępczej, placówce opiekuńczo-wychowawczej rodzinnej, socjalizacyjnej albo resocjalizacyjnej (z wyłączeniem placówek resocjalizacyjnych prowadzących działalność w formie całodobowej turnusowej lub okresowej), bez względu na dochód,
-
100% – w przypadku studentów, których dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 600 zł,
-
70% – w przypadku studentów, których dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 1000 zł.
Szczegółowych informacji na temat ww. poręczeń udzielają wszystkie banki kredytujące.
O poręczenie Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa mogą ubiegać się studenci zamieszkujący na obszarze wiejskim. Agencja może poręczać do 80% lub do 100% wykorzystanej kwoty kredytu w zależności od wysokości dochodu na osobę w rodzinie studenta. Poręczenie Agencji w wysokości 100% mogą uzyskać studenci, których dochód na osobę w rodzinie, ustalony zgodnie z zasadami określonymi w przepisach o pożyczkach i kredytach studenckich, nie przekracza 1000 zł. O poręczenia Agencji można ubiegać się w Banku Polskiej Spółdzielczości S.A. oraz w SGB-Banku S.A.
Okres i warunki wypłacania kredytu
Kredyt studencki jest udzielany na okres studiów i wypłacany maksymalnie przez okres 6 lat, a w przypadku studiów doktoranckich – przez okres 4 lat. Transze kredytu wypłacane są przez okres 10 miesięcy w roku akademickim. Warunkiem otrzymywania kredytu jest posiadanie statusu studenta lub doktoranta potwierdzone ważną legitymacją studencką lub doktorancką.
W trakcie trwania umowy kredytobiorca może złożyć w banku wniosek o zmianę wysokości miesięcznej raty kredytu.
Obowiązki kredytobiorcy
Do czasu ukończenia studiów kredytobiorca będący studentem jest zobowiązany do przedstawiania w banku w terminach do dnia 31 października i 31 marca ważnej legitymacji studenckiej, a w przypadku gdy przebywa za granicą – zaświadczenia o odbywaniu studiów. Kredytobiorca będący doktorantem przedstawia ważną legitymację doktoranta raz w roku – do 31 października.
Kredytobiorca musi również powiadomić bank o każdym zdarzeniu powodującym wydłużenie okresu, na jaki został udzielony kredyt, np. o niezaliczeniu semestru lub roku studiów, o udzielonym urlopie, czy też o zawieszeniu w prawach studenta lub doktoranta. Kredytobiorca ma wówczas prawo do złożenia w banku wniosku o wydłużenie okresu kredytowania. W przeciwnym razie ustalony przy podpisywaniu umowy o kredyt termin rozpoczęcia spłaty nie ulegnie zmianie.
Należy również powiadomić bank o utracie statusu studenta lub doktoranta (skreśleniu z listy studentów lub doktorantów), jak również o ukończeniu studiów, tj. złożeniu egzaminu dyplomowego (potwierdzonego dyplomem) lub – w przypadku doktorantów – uzyskaniu stopnia naukowego doktora (również potwierdzonego dyplomem).
Okres i warunki spłaty kredytu
Spłata kredytu rozpoczyna się po upływie dwóch lat od terminu ukończenia studiów albo terminu, w którym zgodnie z ostatnim przedstawionym zaświadczeniem o odbywaniu studiów kredytobiorca powinien ukończyć studia – w zależności od tego, który termin nastąpił wcześniej. Liczba rat spłaty kredytu stanowi dwukrotność liczby wypłaconych rat kredytu. W okresie pobierania kredytu oraz w trakcie dwuletniego okresu karencji odsetki od kredytu spłacane są przez budżet państwa. W okresie spłaty kredytu odsetki spłacane przez kredytobiorcę są naliczane w wysokości połowy stopy redyskontowej weksli Narodowego Banku Polskiego. Stopa ta wynosi obecnie 1,75% (lipiec 2016 r.).
Zmniejszenie wysokości raty spłaty kredytu
W przypadku przejściowych trudności w spłacie kredytu, bank – na wniosek kredytobiorcy – może zmniejszyć na okres pół roku wysokość raty spłaty kredytu do 20% przeciętnego miesięcznego dochodu kredytobiorcy z ostatnich trzech miesięcy.
Zawieszenie spłaty kredytu
Jeżeli kredytobiorca znajdzie się w trudnej sytuacji materialnej spowodowanej utratą stałego źródła dochodu lub przypadkiem losowym uniemożliwiającym spłatę kredytu, może wystąpić do banku z wnioskiem o zawieszenie spłaty kredytu wraz z odsetkami na okres maksymalnie 12 miesięcy.
Umorzenie spłaty kredytu
Jeżeli kredytobiorca ukończył studia w grupie 5% najlepszych absolwentów uczelni lub studiów doktoranckich, może uzyskać umorzenie 20% kredytu. Umorzeń dokonuje bank na wniosek kredytobiorcy, potwierdzony przez kierownika podstawowej jednostki organizacyjnej uczelni, inny jednoosobowy organ uczelni albo dyrektora jednostki naukowej. Wniosek należy złożyć w terminie 30 dni od dnia uzyskania tego potwierdzenia.
Kredyt może być również umorzony częściowo lub w całości z uwagi na trudną sytuację życiową lub trwałą utratę zdolności do spłaty zobowiązań. Umorzeń dokonuje minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego na wniosek kredytobiorcy.
Przez trudną sytuację życiową rozumie się udokumentowaną przez ośrodek pomocy społecznej trudną sytuację życiową kredytobiorcy i członków jego rodziny, w której spełnione są przesłanki uzasadniające korzystanie ze świadczeń z systemu pomocy społecznej, albo trudną sytuację materialną wynikającą z przypadku losowego powodującego długotrwałą utratę zdolności do spłaty zobowiązań, w szczególności: choroby kredytobiorcy lub członka jego rodziny, konieczności sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny, szkody spowodowanej przez pożar, powódź lub inną katastrofę.
Informacje pochodzą ze strony internetowej Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
