Uniwersytet Medyczny w Lublinie

Sztuczna inteligencja i chromatografia w poszukiwaniu leków przeciwcukrzycowych - prof. Łukasz Komsta wykonawcą grantu we współpracy z Narodowym Instytutem Fizyki w Belgradzie

Serbska Narodowa Fundacja Nauki (odpowiednik polskiego NCN) ogłosiła w marcu br. wyniki prestiżowego konkursu grantowego „Proof of concept". Wysokie, 11. miejsce, zajął projekt dr Darii Obradović-Jovcić z Pracowni Biomimetyki Narodowego Instytutu Fizyki w Belgradzie pt. „Service for accelerated and improved drug development for innovative therapy of diabetes mellitus using biomimetic chromatography and artificial intelligence", którego współwykonawcą w roli zewnętrznego eksperta jest prof. dr hab. Łukasz Komsta z Katedry i Zakładu Chemii Leków.

Wspólnie realizowany projekt ma za zadanie opracowanie metod profilowania potencjalnych substancji o działaniu przeciwcukrzycowym. Istotną częścią jest analiza występujących w pozyskanych danych ukrytych trendów zaawansowanymi metodami uczenia maszynowego (sieci neuronowe, uczenie głębokie) i stworzenie algorytmów przewidujących zachowanie potencjalnego leku. Właśnie to zadanie serbscy badacze zdecydowali powierzyć ekspertowi z naszej uczelni.

Prof. Łukasz Komsta z Katedry i Zakładu Chemii Leków zajmuje się chromatografią i jej zastosowaniem od początku swojej działalności naukowej, a dodatkowo stosuje różne algorytmy chemometryczne (w tym własne) do analizy otrzymanych wyników i ekstrakcji „ukrytej wiedzy", niemożliwej do zauważenia innymi metodami. Współpraca naukowa z serbskim Instytutem trwa już od kilku lat, jednak dopiero niedawno powstał pomysł wspólnej pracy nad analizą danych z chromatografii tzw. mixed-mode, w której specjalizuje się Narodowy Instytut Fizyki w Belgradzie. Zaowocowało to wspólną publikacją oraz planem dalszych badań, które będą kontynuowane m.in. dzięki akceptacji grantu w prestiżowym konkursie „Proof of concept".

„Chromatografia polega na badaniu oddziaływania pomiędzy substancjami chemicznymi a złożem wypełniającym tzw. kolumnę chromatograficzną i przepływającą przez tę kolumnę cieczą. Jeśli włożymy do wody zapisaną długopisem kartkę, podczas nasiąkania tusz długopisu rozdzieli się na składowe barwniki, ponieważ każdy będzie inaczej zatrzymywany przez papier – tak wygląda najprostsza chromatografia bibułowa" – mówi prof. Komsta.

„Ale nowoczesne metody chromatograficzne używają specjalnie zaprojektowanych adsorbentów i układów, które potrafią również naśladować procesy w żywej komórce organizmu. Takie techniki pozwalają na wstępne przewidywanie zachowania wewnątrz organizmu nowo syntetyzowanych związków pod kątem działania biologicznego" – dodaje nasz naukowiec.

Serdecznie gratulujemy i życzymy owocnej pracy!